Tổng quan về hệ thống quản lý tài sản tiền điện tử tại Malaysia
Một, khung pháp lý
Malaysia áp dụng mô hình "quản lý kép" đối với tài sản tiền điện tử, chủ yếu do Ngân hàng Negara Malaysia (Bank Negara Malaysia, viết tắt là BNM) và Ủy ban Chứng khoán Malaysia (Securities Commission Malaysia, viết tắt là SC) cùng thực hiện chức năng quản lý. BNM chịu trách nhiệm về chính sách tiền tệ quốc gia và ổn định tài chính, đã rõ ràng tuyên bố "không công nhận bất kỳ đồng tiền số nào do tư nhân phát hành là tiền tệ hợp pháp", do đó các tài sản mã hóa như Bitcoin không có khả năng thanh toán hợp pháp theo luật, mà được coi là tài sản có thể giao dịch. SC thì chịu trách nhiệm đưa các tài sản mã hóa đủ điều kiện vào hệ thống quản lý thị trường vốn và quản lý chúng như sản phẩm chứng khoán. Nhìn chung, Malaysia coi tài sản mã hóa như một sản phẩm chứng khoán/đầu tư chứ không phải tiền tệ để quản lý.
Cơ sở pháp lý của hệ thống quản lý bắt nguồn từ Lệnh "Luật thị trường vốn và dịch vụ năm 2007 (tiền điện tử và mã thông báo kỹ thuật số là chứng khoán)" có hiệu lực từ tháng 1 năm 2019. Lệnh này trao quyền quản lý cho Ủy ban chứng khoán và quy định rằng chỉ cần tài sản mã hóa đáp ứng các thuộc tính đầu tư nhất định, nó có thể được coi là chứng khoán. Sau đó, SC đã lần lượt ban hành nhiều quy định và quy chế đi kèm, bao gồm "Hướng dẫn về nhà điều hành thị trường được công nhận" và "Hướng dẫn về tài sản kỹ thuật số", quy định các điều kiện gia nhập của sàn giao dịch tài sản kỹ thuật số, nền tảng phát hành sàn giao dịch lần đầu (nền tảng IEO) cũng như dịch vụ lưu ký tài sản kỹ thuật số. Những quy định này tạo thành nội dung cốt lõi của khung quản lý tài sản mã hóa tại Malaysia.
Về các biện pháp quản lý cụ thể, Malaysia có ngưỡng cấp phép rõ ràng. Các nền tảng giao dịch tài sản số (DAX) phải đăng ký là Nhà điều hành thị trường được công nhận (Recognized Market Operator -- Digital Asset Exchange, RMO-DAX), đáp ứng các yêu cầu tuân thủ cao, bao gồm đăng ký địa phương, có vốn tối thiểu, cơ chế kiểm soát rủi ro mạnh mẽ, các biện pháp chống rửa tiền (AML/CFT) và quy trình KYC. Ngoài ra, SC còn giới thiệu chế độ "Người lưu ký tài sản số (DAC)", yêu cầu các tổ chức cung cấp dịch vụ lưu ký tài sản phải có giấy phép liên quan, và đảm bảo tài sản của khách hàng được lưu trữ độc lập, ghi chép rõ ràng, và tách biệt rủi ro.
Cần lưu ý rằng, đối với các dịch vụ ví, nếu chỉ cung cấp chức năng ví phần mềm phi tập trung, thì sẽ không bị đưa vào phạm vi quản lý; nhưng nếu nó có chức năng trao đổi tiền pháp định hoặc lưu ký, thì cần phải có đủ điều kiện thanh toán hoặc lưu ký tương ứng. Cách xử lý khác biệt này vừa đảm bảo phát triển đổi mới vừa kiểm soát được quản lý.
Hai, Giám sát sàn giao dịch và Cấu trúc thị trường
Tổng quan về nền tảng giao dịch tuân thủ
Đến năm 2025, Malaysia có tổng cộng 6 sàn giao dịch tài sản số (DAX) được cấp phép bởi SC, bao gồm:
Luno Malaysia - Nền tảng tuân thủ có thị phần cao nhất tại Malaysia, được thành lập vào năm 2013, là một trong những sàn giao dịch đầu tiên nhận được giấy phép SC, hỗ trợ giao dịch khoảng 18 loại tài sản tiền điện tử được quản lý.
SINEGY - Sàn giao dịch địa phương được thành lập vào năm 2017, nổi bật với tính tuân thủ và an toàn, hỗ trợ ít loại coin.
Tokenize Malaysia - Thành lập năm 2017, hoạt động bao phủ Malaysia, Singapore, Việt Nam và các khu vực khác, nhận được đầu tư từ ngân hàng đầu tư địa phương Kenanga.
MX Global - Thành lập năm 2018, nền tảng giao dịch địa phương, từng nhận đầu tư từ một nền tảng giao dịch nào đó, hỗ trợ giao dịch các loại Tài sản tiền điện tử chính.
HATA Digital - được phê duyệt nguyên tắc vào năm 2022, là DAX thứ 5 có giấy phép, có chức năng giao dịch thị trường đô la độc lập.
Torum International - được phê duyệt vào năm 2024, là DAX thứ 6, định vị là "xã hội + tài chính" nền tảng, hiện vẫn đang trong giai đoạn chuẩn bị trước khi ra mắt.
Các nền tảng trên đều là RMO-DAX và kết nối với hệ thống ngân hàng địa phương, hỗ trợ nạp tiền, rút tiền và đổi coin bằng đồng Ringgit Malaysia (MYR), tạo thành nền tảng cho hệ sinh thái dịch vụ tài sản tiền điện tử tuân thủ tại Malaysia.
hỗ trợ các loại coin và phạm vi quản lý
Theo quy định của Ủy ban Chứng khoán, mỗi loại tài sản tiền điện tử được niêm yết trên sàn giao dịch có giấy phép đều phải trải qua phê duyệt. Tính đến đầu năm 2025, có 22 loại mã hóa được phép giao dịch, bao gồm các loại coin chính (như BTC, ETH, XRP), coin của chuỗi công khai (như SOL, ADA, DOT, MATIC), và coin DeFi (như UNI, AAVE, CRV) và nhiều loại khác.
Cần lưu ý rằng chưa có bất kỳ đồng stablecoin nào (như USDT, USDC) hay đồng coin riêng tư nào (như XMR, ZEC) được phê duyệt giao dịch. Điều này cho thấy các cơ quan quản lý Malaysia có thái độ thận trọng trong việc lựa chọn loại coin, tập trung kiểm soát rủi ro ngoại hối và rủi ro rửa tiền.
Trong đó, Luno là nền tảng có số lượng token được niêm yết nhiều nhất, gần như bao trùm tất cả các loại coin được quản lý; Tokenize đứng thứ hai, hỗ trợ 7 loại coin chính; HATA và MX Global hỗ trợ từ 5 đến 10 loại coin. SC sẽ cập nhật danh sách phê duyệt token hàng năm, chẳng hạn như vào năm 2024 sẽ thêm Worldcoin, trong nửa đầu năm 2025 sẽ phê duyệt thêm Hedera (HBAR) và The Graph (GRT) niêm yết, làm cho tổng số loại coin tăng từ 19 lên 22.
Ba, cơ chế vốn vào ra và kiểm soát ngoại hối
Gửi và rút tiền tệ pháp định và tài sản tiền điện tử
Các sàn giao dịch có giấy phép tại Malaysia thường hỗ trợ nạp và rút tiền bằng đồng ringgit Malaysia (MYR). Người dùng có thể nạp tiền pháp định vào tài khoản sàn thông qua chuyển khoản ngân hàng địa phương, sau đó đổi sang tài sản tiền điện tử; hoặc có thể bán tài sản mã hóa mà họ sở hữu và rút tiền về MYR vào tài khoản ngân hàng của mình. Hầu hết các nền tảng không tính phí cho việc nạp tiền qua ngân hàng, trong khi việc rút tiền thường chỉ thu một khoản phí tượng trưng (như Luno chỉ RM0,10 mỗi lần), mức độ rào cản tổng thể khá thấp.
Ngoài ra, nhà đầu tư cũng có thể chuyển đổi các loại tiền điện tử hợp lệ từ ví cá nhân trên chuỗi sang sàn giao dịch để thực hiện giao dịch, và sau khi giao dịch hoàn tất, có thể rút tài sản về ví trên chuỗi. Sự sắp xếp này cung cấp cho người dùng kênh lưu thông hai chiều giữa tiền pháp định và tài sản tiền điện tử. Tuy nhiên, tất cả các giao dịch rút tiền đều cần phải trải qua quy trình xác minh danh tính và kiểm tra phòng chống rửa tiền, đặc biệt là đối với các giao dịch rút tiền lớn hoặc bất thường, nền tảng sẽ thực hiện kiểm tra bổ sung.
Kiểm soát ngoại hối và hạn chế dòng chảy xuyên biên giới
Malaysia đã thực hiện chính sách kiểm soát vốn nghiêm ngặt trong thời gian dài, kể từ cuộc khủng hoảng tài chính châu Á năm 1998, luôn cấm giao dịch đồng Ringgit trên thị trường ngoài khơi. Để ngăn chặn việc hình thành các kênh rút vốn thông qua tài sản mã hóa, các cơ quan quản lý Malaysia đã áp dụng các biện pháp sau đối với các sàn giao dịch:
Chỉ cho phép giao dịch được định giá bằng MYR: Sàn giao dịch không được cung cấp cặp giao dịch được định giá bằng đô la Mỹ hoặc ngoại tệ khác, cũng không cho phép giao dịch stablecoin (như USDT, USDC).
Rút tiền chỉ giới hạn ở tài khoản ngân hàng địa phương: Việc rút tiền pháp định phải được chuyển vào tài khoản ngân hàng địa phương thuộc về người dùng, nghiêm cấm chuyển đến tài khoản của bên thứ ba.
Kiểm tra rút tài sản tiền điện tử: Mặc dù về mặt kỹ thuật cho phép người dùng rút coin đến ví cá nhân, nền tảng thường sẽ thiết lập độ trễ hoặc quy trình kiểm tra bổ sung. Ví dụ, MX Global rõ ràng yêu cầu thời gian xử lý nhất định cho việc rút tài sản tiền điện tử để đảm bảo tuân thủ.
Những thiết kế này đã hiệu quả trong việc ngăn chặn tài sản tiền điện tử trở thành công cụ chuyển tiền, khiến cho các nhà đầu tư dù có mua bitcoin, ethereum và các đồng coin có độ biến động cao, cũng khó có thể chuyển đổi chúng thành tài sản ngoại tệ để thực hiện chuyển tiền quốc tế. Quan điểm cơ bản của quản lý là: "không cấm hành vi giao dịch, nhưng kiểm soát mục đích xuyên biên giới".
Bốn, Mô hình quản lý quỹ và bảo vệ tài sản của khách hàng
mô hình giao dịch ủy thác tập trung
Tất cả các sàn giao dịch có giấy phép tại Malaysia đều áp dụng mô hình giao dịch tập trung, tức là người dùng cần nạp tài sản vào ví hoặc tài khoản trên nền tảng để giao dịch, không thể sử dụng ví cá nhân trên chuỗi để khớp lệnh hoặc giao dịch trên chuỗi. Trong mô hình này, tài sản mà nhà đầu tư nắm giữ được bên quản lý nền tảng bảo quản, cá nhân chỉ có thể xem số dư và đặt lệnh giao dịch thông qua tài khoản trên nền tảng.
Về phía nền tảng, cần đảm bảo rằng tài sản của khách hàng được lưu trữ tách biệt nghiêm ngặt với tài sản của công ty và áp dụng các cơ chế lưu trữ lạnh/định danh đa chữ ký phù hợp. Yêu cầu này xuất phát từ "Hướng dẫn tài sản số" và "Hướng dẫn bảo vệ tài sản khách hàng" do SC ban hành, nhằm ngăn chặn việc nền tảng chiếm dụng tài sản của người dùng hoặc mất mát tài sản.
Sắp xếp ủy thác và yêu cầu quản lý
Malaysia SC đã giới thiệu chế độ "Người quản lý tài sản kỹ thuật số (Digital Asset Custodian, DAC)" để thiết lập ngưỡng quản lý đặc biệt cho các tổ chức cung cấp dịch vụ lưu ký token. Tính đến cuối năm 2023, đã có 3 tổ chức, bao gồm CoKeeps, nhận được phê duyệt nguyên tắc DAC.
Trước khi cơ chế DAC được thực hiện hoàn toàn, hầu hết các nền tảng đều sử dụng bên thứ ba để lưu trữ tài sản số:
Luno Malaysia: Hợp tác với BitGo để lưu trữ tài sản số, vốn pháp định được quản lý bởi tổ chức tín thác địa phương MTrustee.
Tokenize：Tài sản được quản lý bởi BitGo và Universal Trustee phối hợp thực hiện.
SINEGY: cũng áp dụng giải pháp lưu ký độc lập, đảm bảo tính độc lập của tài sản khách hàng.
SC yêu cầu tất cả các sàn giao dịch có giấy phép:
Duy trì tỷ lệ dự trữ 1:1, tài sản của khách hàng không được sử dụng cho mục đích khác.
Thực hiện báo cáo kiểm toán tài sản định kỳ và chứng minh dự trữ (Proof of Reserves).
Cấm nền tảng thực hiện bất kỳ hình thức cho vay tài sản khách hàng hoặc hành vi đầu tư đòn bẩy nào.
Thiết kế hệ thống này, đặc biệt sau sự kiện FTX, có ý nghĩa quan trọng trong việc bảo đảm niềm tin của nhà đầu tư. Nền tảng của Malaysia do tài sản được lưu ký bởi bên thứ ba và không được phép sử dụng tài sản của khách hàng, do đó thể hiện sự mạnh mẽ và độ tin cậy trong quản lý hơn trong bối cảnh thị trường toàn cầu biến động.
Năm, Tình trạng Thị Trường và Cục Diện Cạnh Tranh của Nền Tảng
Thị trường tài sản tiền điện tử Malaysia trong những năm gần đây đã thể hiện sự tăng trưởng vững chắc. Mặc dù khởi đầu muộn màng, nhưng nhờ vào khung quy định rõ ràng và sự nâng cao niềm tin của nhà đầu tư, các sàn giao dịch hợp pháp đã dần xây dựng được cơ sở người dùng địa phương và quy mô hoạt động. Tính đến cuối năm 2021, quy mô giao dịch hàng năm của thị trường tiền điện tử toàn quốc đã đạt khoảng 21 tỷ Ringgit (tương đương khoảng 5 tỷ USD). Trong suốt năm 2022, số tài khoản giao dịch tài sản số mới đã đạt 128.000, tương đương với quy mô mở tài khoản của thị trường chứng khoán truyền thống.
Về cấu trúc cạnh tranh trên nền tảng, nó thể hiện một cấu trúc tập trung cao độ. Luno Malaysia, là sàn giao dịch đầu tiên được phê duyệt, luôn giữ vị trí dẫn đầu tuyệt đối trên thị trường. Theo dữ liệu công khai năm 2024, số lượng người dùng đã đăng ký trên nền tảng này đã vượt qua 1 triệu, tổng số giao dịch đã đạt hơn 72 triệu giao dịch, và tổng tài sản được quản lý lên tới 4,28 tỷ ringgit. Khối lượng giao dịch hàng năm đạt 87 tỷ ringgit, chiếm hơn 90% toàn bộ thị trường sàn giao dịch có giấy phép. Luno có ưu thế về hỗ trợ coin, trải nghiệm người dùng và quản lý tuân thủ, giữ vững vị trí dẫn đầu trên thị trường.
Các sàn giao dịch còn lại có thị phần tương đối hạn chế, nhưng cũng có những đặc điểm và con đường phát triển riêng.
Tokenize Malaysia với bối cảnh đầu tư của Kenanga có một mức độ nhận thức nhất định trong số người dùng tài chính truyền thống địa phương và đã ra mắt một số coin chưa được Luno bao phủ;
MX Global nhờ vào việc nhận được đầu tư từ một nền tảng giao dịch, đã chứng kiến sự tăng trưởng người dùng đáng kể sau năm 2022, trở thành nền tảng có tốc độ tăng trưởng nhanh nhất ngoài Luno;
HATA Digital bắt đầu thử nghiệm từ năm 2024, nhờ có khu vực giao dịch đô la Mỹ và chức năng tích hợp thanh khoản bên ngoài, đã thu hút sự chú ý của người dùng chuyên nghiệp.
Nhìn chung, thị trường tuân thủ tại Malaysia vẫn do Luno thống trị, các nền tảng khác phát triển khác biệt. Số lượng người dùng và khối lượng giao dịch của các nền tảng như Tokenize, MX, SINEGY, HATA thấp hơn nhiều so với Luno, nhưng họ đang áp dụng các chiến lược khác nhau để thu hút các nhóm đối tượng cụ thể.
Từ góc độ chân dung nhà đầu tư, người dùng lẻ là chủ yếu, với sự trẻ hóa rõ rệt. Dữ liệu từ Luno cho thấy, độ tuổi trung bình của nhà đầu tư là 34,8 tuổi, nam giới chiếm 76%, số tiền gửi trung vị là RM100, thể hiện đặc điểm của thị trường bán lẻ "khoản nhỏ, tần suất cao". Đồng thời, tỷ lệ người dùng nữ tăng lên từng năm, dự kiến sẽ tăng 17% vào năm 2024, cho thấy mức độ chấp nhận của thị trường ngày càng mở rộng. Luno cũng đã ra mắt dịch vụ "Luno tổ chức" vào năm 2024, cung cấp API, thanh khoản OTC và lưu ký chuyên nghiệp, cho thấy nền tảng đang tích cực mở rộng thị trường khách hàng có giá trị ròng cao và thị trường tổ chức.
Sự sôi động của giao dịch trên thị trường liên quan chặt chẽ đến tình hình quốc tế. Sau sự kiện FTX vào năm 2022, khối lượng giao dịch đã giảm xuống một thời gian, nhưng từ năm 2023, dưới tác động của giá Bitcoin phục hồi và các tin tức tích cực về ETF, khối lượng giao dịch trong quý 3 năm 2023 đã tăng trưởng 300% so với quý trước. Năm 2024, Bitcoin lần đầu tiên vượt mốc 100.000 USD, càng thúc đẩy mạnh mẽ ý định giao dịch và sự nhiệt tình mở tài khoản.
Báo cáo của Ủy ban Chứng khoán chỉ ra rằng, nhà đầu tư dưới 45 tuổi chiếm hơn 72% tài khoản DAX, phản ánh rằng thị trường này chủ yếu được cấu thành từ người dùng bản địa số. Các sự kiện như Worldcoin cũng đã thu hút sự chú ý rộng rãi, cho thấy thị trường rất nhạy cảm với các token mới, airdrop và ứng dụng đổi mới, nhấn mạnh sự cần thiết phải tăng cường giáo dục nhà đầu tư trong tương lai.
Tổng thể, thị trường mã hóa Malaysia đã xây dựng một hệ sinh thái giao dịch với nền tảng là chính sách quản lý rõ ràng, nền tảng tuân thủ an toàn, chủ yếu dựa vào các nhà đầu tư nhỏ tuổi, có độ tập trung cao và hoạt động giao dịch chịu ảnh hưởng rõ rệt từ xu hướng toàn cầu. Khi các loại token dần được mở ra và hệ thống công cụ tuân thủ được hoàn thiện, thị trường vẫn có tiềm năng phát triển thêm.
Sáu, Hiện tượng sử dụng các nền tảng không được cấp phép và thái độ quản lý
Mặc dù Malaysia đã thiết lập một hệ thống cấp phép nghiêm ngặt, nhưng trong thực tế, một số nhà đầu tư dày dạn vẫn đang sử dụng các nền tảng chưa đăng ký ở nước ngoài, chẳng hạn như một số sàn giao dịch quốc tế lớn.
Xem bản gốc
Trang này có thể chứa nội dung của bên thứ ba, được cung cấp chỉ nhằm mục đích thông tin (không phải là tuyên bố/bảo đảm) và không được coi là sự chứng thực cho quan điểm của Gate hoặc là lời khuyên về tài chính hoặc chuyên môn. Xem Tuyên bố từ chối trách nhiệm để biết chi tiết.
10 thích
Phần thưởng
10
8
Chia sẻ
Bình luận
0/400
AlwaysAnon
· 18giờ trước
Quản lý quản lý, rõ ràng chỉ muốn Phiếu giảm giá
Xem bản gốcTrả lời0
MetaverseHobo
· 08-05 07:51
Gấp đôi sự quản lý cũng là gấp đôi sự bảo vệ nhé~
Xem bản gốcTrả lời0
AirdropHunter420
· 08-04 23:24
Cái sức mạnh quản lý ở Malaysia nhìn thấy thật đã.
Xem bản gốcTrả lời0
PerpetualLonger
· 08-03 12:11
Lại một nơi bắt đầu quản lý, thị trường tăng đã ổn định, Vị thế đã đầy đang chờ thu hoạch.
Xem bản gốcTrả lời0
SchrodingerProfit
· 08-03 12:10
Ngồi nhà tạo lập thị trường trong hư không? Cái này ở Malaysia có bảo toàn vốn không?
Xem bản gốcTrả lời0
WalletDivorcer
· 08-03 12:10
Quy định sao mà phức tạp vậy?
Xem bản gốcTrả lời0
MetaverseVagabond
· 08-03 11:56
Cũng có nghĩa là một đồng không thể quẹt thẻ được.
Quy định mã hóa Malaysia: Tổng quan về mô hình quản lý kép và sáu sàn giao dịch được cấp phép
Tổng quan về hệ thống quản lý tài sản tiền điện tử tại Malaysia
Một, khung pháp lý
Malaysia áp dụng mô hình "quản lý kép" đối với tài sản tiền điện tử, chủ yếu do Ngân hàng Negara Malaysia (Bank Negara Malaysia, viết tắt là BNM) và Ủy ban Chứng khoán Malaysia (Securities Commission Malaysia, viết tắt là SC) cùng thực hiện chức năng quản lý. BNM chịu trách nhiệm về chính sách tiền tệ quốc gia và ổn định tài chính, đã rõ ràng tuyên bố "không công nhận bất kỳ đồng tiền số nào do tư nhân phát hành là tiền tệ hợp pháp", do đó các tài sản mã hóa như Bitcoin không có khả năng thanh toán hợp pháp theo luật, mà được coi là tài sản có thể giao dịch. SC thì chịu trách nhiệm đưa các tài sản mã hóa đủ điều kiện vào hệ thống quản lý thị trường vốn và quản lý chúng như sản phẩm chứng khoán. Nhìn chung, Malaysia coi tài sản mã hóa như một sản phẩm chứng khoán/đầu tư chứ không phải tiền tệ để quản lý.
Cơ sở pháp lý của hệ thống quản lý bắt nguồn từ Lệnh "Luật thị trường vốn và dịch vụ năm 2007 (tiền điện tử và mã thông báo kỹ thuật số là chứng khoán)" có hiệu lực từ tháng 1 năm 2019. Lệnh này trao quyền quản lý cho Ủy ban chứng khoán và quy định rằng chỉ cần tài sản mã hóa đáp ứng các thuộc tính đầu tư nhất định, nó có thể được coi là chứng khoán. Sau đó, SC đã lần lượt ban hành nhiều quy định và quy chế đi kèm, bao gồm "Hướng dẫn về nhà điều hành thị trường được công nhận" và "Hướng dẫn về tài sản kỹ thuật số", quy định các điều kiện gia nhập của sàn giao dịch tài sản kỹ thuật số, nền tảng phát hành sàn giao dịch lần đầu (nền tảng IEO) cũng như dịch vụ lưu ký tài sản kỹ thuật số. Những quy định này tạo thành nội dung cốt lõi của khung quản lý tài sản mã hóa tại Malaysia.
Về các biện pháp quản lý cụ thể, Malaysia có ngưỡng cấp phép rõ ràng. Các nền tảng giao dịch tài sản số (DAX) phải đăng ký là Nhà điều hành thị trường được công nhận (Recognized Market Operator -- Digital Asset Exchange, RMO-DAX), đáp ứng các yêu cầu tuân thủ cao, bao gồm đăng ký địa phương, có vốn tối thiểu, cơ chế kiểm soát rủi ro mạnh mẽ, các biện pháp chống rửa tiền (AML/CFT) và quy trình KYC. Ngoài ra, SC còn giới thiệu chế độ "Người lưu ký tài sản số (DAC)", yêu cầu các tổ chức cung cấp dịch vụ lưu ký tài sản phải có giấy phép liên quan, và đảm bảo tài sản của khách hàng được lưu trữ độc lập, ghi chép rõ ràng, và tách biệt rủi ro.
Cần lưu ý rằng, đối với các dịch vụ ví, nếu chỉ cung cấp chức năng ví phần mềm phi tập trung, thì sẽ không bị đưa vào phạm vi quản lý; nhưng nếu nó có chức năng trao đổi tiền pháp định hoặc lưu ký, thì cần phải có đủ điều kiện thanh toán hoặc lưu ký tương ứng. Cách xử lý khác biệt này vừa đảm bảo phát triển đổi mới vừa kiểm soát được quản lý.
Hai, Giám sát sàn giao dịch và Cấu trúc thị trường
Tổng quan về nền tảng giao dịch tuân thủ
Đến năm 2025, Malaysia có tổng cộng 6 sàn giao dịch tài sản số (DAX) được cấp phép bởi SC, bao gồm:
Các nền tảng trên đều là RMO-DAX và kết nối với hệ thống ngân hàng địa phương, hỗ trợ nạp tiền, rút tiền và đổi coin bằng đồng Ringgit Malaysia (MYR), tạo thành nền tảng cho hệ sinh thái dịch vụ tài sản tiền điện tử tuân thủ tại Malaysia.
hỗ trợ các loại coin và phạm vi quản lý
Theo quy định của Ủy ban Chứng khoán, mỗi loại tài sản tiền điện tử được niêm yết trên sàn giao dịch có giấy phép đều phải trải qua phê duyệt. Tính đến đầu năm 2025, có 22 loại mã hóa được phép giao dịch, bao gồm các loại coin chính (như BTC, ETH, XRP), coin của chuỗi công khai (như SOL, ADA, DOT, MATIC), và coin DeFi (như UNI, AAVE, CRV) và nhiều loại khác.
Cần lưu ý rằng chưa có bất kỳ đồng stablecoin nào (như USDT, USDC) hay đồng coin riêng tư nào (như XMR, ZEC) được phê duyệt giao dịch. Điều này cho thấy các cơ quan quản lý Malaysia có thái độ thận trọng trong việc lựa chọn loại coin, tập trung kiểm soát rủi ro ngoại hối và rủi ro rửa tiền.
Trong đó, Luno là nền tảng có số lượng token được niêm yết nhiều nhất, gần như bao trùm tất cả các loại coin được quản lý; Tokenize đứng thứ hai, hỗ trợ 7 loại coin chính; HATA và MX Global hỗ trợ từ 5 đến 10 loại coin. SC sẽ cập nhật danh sách phê duyệt token hàng năm, chẳng hạn như vào năm 2024 sẽ thêm Worldcoin, trong nửa đầu năm 2025 sẽ phê duyệt thêm Hedera (HBAR) và The Graph (GRT) niêm yết, làm cho tổng số loại coin tăng từ 19 lên 22.
Ba, cơ chế vốn vào ra và kiểm soát ngoại hối
Gửi và rút tiền tệ pháp định và tài sản tiền điện tử
Các sàn giao dịch có giấy phép tại Malaysia thường hỗ trợ nạp và rút tiền bằng đồng ringgit Malaysia (MYR). Người dùng có thể nạp tiền pháp định vào tài khoản sàn thông qua chuyển khoản ngân hàng địa phương, sau đó đổi sang tài sản tiền điện tử; hoặc có thể bán tài sản mã hóa mà họ sở hữu và rút tiền về MYR vào tài khoản ngân hàng của mình. Hầu hết các nền tảng không tính phí cho việc nạp tiền qua ngân hàng, trong khi việc rút tiền thường chỉ thu một khoản phí tượng trưng (như Luno chỉ RM0,10 mỗi lần), mức độ rào cản tổng thể khá thấp.
Ngoài ra, nhà đầu tư cũng có thể chuyển đổi các loại tiền điện tử hợp lệ từ ví cá nhân trên chuỗi sang sàn giao dịch để thực hiện giao dịch, và sau khi giao dịch hoàn tất, có thể rút tài sản về ví trên chuỗi. Sự sắp xếp này cung cấp cho người dùng kênh lưu thông hai chiều giữa tiền pháp định và tài sản tiền điện tử. Tuy nhiên, tất cả các giao dịch rút tiền đều cần phải trải qua quy trình xác minh danh tính và kiểm tra phòng chống rửa tiền, đặc biệt là đối với các giao dịch rút tiền lớn hoặc bất thường, nền tảng sẽ thực hiện kiểm tra bổ sung.
Kiểm soát ngoại hối và hạn chế dòng chảy xuyên biên giới
Malaysia đã thực hiện chính sách kiểm soát vốn nghiêm ngặt trong thời gian dài, kể từ cuộc khủng hoảng tài chính châu Á năm 1998, luôn cấm giao dịch đồng Ringgit trên thị trường ngoài khơi. Để ngăn chặn việc hình thành các kênh rút vốn thông qua tài sản mã hóa, các cơ quan quản lý Malaysia đã áp dụng các biện pháp sau đối với các sàn giao dịch:
Những thiết kế này đã hiệu quả trong việc ngăn chặn tài sản tiền điện tử trở thành công cụ chuyển tiền, khiến cho các nhà đầu tư dù có mua bitcoin, ethereum và các đồng coin có độ biến động cao, cũng khó có thể chuyển đổi chúng thành tài sản ngoại tệ để thực hiện chuyển tiền quốc tế. Quan điểm cơ bản của quản lý là: "không cấm hành vi giao dịch, nhưng kiểm soát mục đích xuyên biên giới".
Bốn, Mô hình quản lý quỹ và bảo vệ tài sản của khách hàng
mô hình giao dịch ủy thác tập trung
Tất cả các sàn giao dịch có giấy phép tại Malaysia đều áp dụng mô hình giao dịch tập trung, tức là người dùng cần nạp tài sản vào ví hoặc tài khoản trên nền tảng để giao dịch, không thể sử dụng ví cá nhân trên chuỗi để khớp lệnh hoặc giao dịch trên chuỗi. Trong mô hình này, tài sản mà nhà đầu tư nắm giữ được bên quản lý nền tảng bảo quản, cá nhân chỉ có thể xem số dư và đặt lệnh giao dịch thông qua tài khoản trên nền tảng.
Về phía nền tảng, cần đảm bảo rằng tài sản của khách hàng được lưu trữ tách biệt nghiêm ngặt với tài sản của công ty và áp dụng các cơ chế lưu trữ lạnh/định danh đa chữ ký phù hợp. Yêu cầu này xuất phát từ "Hướng dẫn tài sản số" và "Hướng dẫn bảo vệ tài sản khách hàng" do SC ban hành, nhằm ngăn chặn việc nền tảng chiếm dụng tài sản của người dùng hoặc mất mát tài sản.
Sắp xếp ủy thác và yêu cầu quản lý
Malaysia SC đã giới thiệu chế độ "Người quản lý tài sản kỹ thuật số (Digital Asset Custodian, DAC)" để thiết lập ngưỡng quản lý đặc biệt cho các tổ chức cung cấp dịch vụ lưu ký token. Tính đến cuối năm 2023, đã có 3 tổ chức, bao gồm CoKeeps, nhận được phê duyệt nguyên tắc DAC.
Trước khi cơ chế DAC được thực hiện hoàn toàn, hầu hết các nền tảng đều sử dụng bên thứ ba để lưu trữ tài sản số:
SC yêu cầu tất cả các sàn giao dịch có giấy phép:
Thiết kế hệ thống này, đặc biệt sau sự kiện FTX, có ý nghĩa quan trọng trong việc bảo đảm niềm tin của nhà đầu tư. Nền tảng của Malaysia do tài sản được lưu ký bởi bên thứ ba và không được phép sử dụng tài sản của khách hàng, do đó thể hiện sự mạnh mẽ và độ tin cậy trong quản lý hơn trong bối cảnh thị trường toàn cầu biến động.
Năm, Tình trạng Thị Trường và Cục Diện Cạnh Tranh của Nền Tảng
Thị trường tài sản tiền điện tử Malaysia trong những năm gần đây đã thể hiện sự tăng trưởng vững chắc. Mặc dù khởi đầu muộn màng, nhưng nhờ vào khung quy định rõ ràng và sự nâng cao niềm tin của nhà đầu tư, các sàn giao dịch hợp pháp đã dần xây dựng được cơ sở người dùng địa phương và quy mô hoạt động. Tính đến cuối năm 2021, quy mô giao dịch hàng năm của thị trường tiền điện tử toàn quốc đã đạt khoảng 21 tỷ Ringgit (tương đương khoảng 5 tỷ USD). Trong suốt năm 2022, số tài khoản giao dịch tài sản số mới đã đạt 128.000, tương đương với quy mô mở tài khoản của thị trường chứng khoán truyền thống.
Về cấu trúc cạnh tranh trên nền tảng, nó thể hiện một cấu trúc tập trung cao độ. Luno Malaysia, là sàn giao dịch đầu tiên được phê duyệt, luôn giữ vị trí dẫn đầu tuyệt đối trên thị trường. Theo dữ liệu công khai năm 2024, số lượng người dùng đã đăng ký trên nền tảng này đã vượt qua 1 triệu, tổng số giao dịch đã đạt hơn 72 triệu giao dịch, và tổng tài sản được quản lý lên tới 4,28 tỷ ringgit. Khối lượng giao dịch hàng năm đạt 87 tỷ ringgit, chiếm hơn 90% toàn bộ thị trường sàn giao dịch có giấy phép. Luno có ưu thế về hỗ trợ coin, trải nghiệm người dùng và quản lý tuân thủ, giữ vững vị trí dẫn đầu trên thị trường.
Các sàn giao dịch còn lại có thị phần tương đối hạn chế, nhưng cũng có những đặc điểm và con đường phát triển riêng.
Nhìn chung, thị trường tuân thủ tại Malaysia vẫn do Luno thống trị, các nền tảng khác phát triển khác biệt. Số lượng người dùng và khối lượng giao dịch của các nền tảng như Tokenize, MX, SINEGY, HATA thấp hơn nhiều so với Luno, nhưng họ đang áp dụng các chiến lược khác nhau để thu hút các nhóm đối tượng cụ thể.
Từ góc độ chân dung nhà đầu tư, người dùng lẻ là chủ yếu, với sự trẻ hóa rõ rệt. Dữ liệu từ Luno cho thấy, độ tuổi trung bình của nhà đầu tư là 34,8 tuổi, nam giới chiếm 76%, số tiền gửi trung vị là RM100, thể hiện đặc điểm của thị trường bán lẻ "khoản nhỏ, tần suất cao". Đồng thời, tỷ lệ người dùng nữ tăng lên từng năm, dự kiến sẽ tăng 17% vào năm 2024, cho thấy mức độ chấp nhận của thị trường ngày càng mở rộng. Luno cũng đã ra mắt dịch vụ "Luno tổ chức" vào năm 2024, cung cấp API, thanh khoản OTC và lưu ký chuyên nghiệp, cho thấy nền tảng đang tích cực mở rộng thị trường khách hàng có giá trị ròng cao và thị trường tổ chức.
Sự sôi động của giao dịch trên thị trường liên quan chặt chẽ đến tình hình quốc tế. Sau sự kiện FTX vào năm 2022, khối lượng giao dịch đã giảm xuống một thời gian, nhưng từ năm 2023, dưới tác động của giá Bitcoin phục hồi và các tin tức tích cực về ETF, khối lượng giao dịch trong quý 3 năm 2023 đã tăng trưởng 300% so với quý trước. Năm 2024, Bitcoin lần đầu tiên vượt mốc 100.000 USD, càng thúc đẩy mạnh mẽ ý định giao dịch và sự nhiệt tình mở tài khoản.
Báo cáo của Ủy ban Chứng khoán chỉ ra rằng, nhà đầu tư dưới 45 tuổi chiếm hơn 72% tài khoản DAX, phản ánh rằng thị trường này chủ yếu được cấu thành từ người dùng bản địa số. Các sự kiện như Worldcoin cũng đã thu hút sự chú ý rộng rãi, cho thấy thị trường rất nhạy cảm với các token mới, airdrop và ứng dụng đổi mới, nhấn mạnh sự cần thiết phải tăng cường giáo dục nhà đầu tư trong tương lai.
Tổng thể, thị trường mã hóa Malaysia đã xây dựng một hệ sinh thái giao dịch với nền tảng là chính sách quản lý rõ ràng, nền tảng tuân thủ an toàn, chủ yếu dựa vào các nhà đầu tư nhỏ tuổi, có độ tập trung cao và hoạt động giao dịch chịu ảnh hưởng rõ rệt từ xu hướng toàn cầu. Khi các loại token dần được mở ra và hệ thống công cụ tuân thủ được hoàn thiện, thị trường vẫn có tiềm năng phát triển thêm.
Sáu, Hiện tượng sử dụng các nền tảng không được cấp phép và thái độ quản lý
Mặc dù Malaysia đã thiết lập một hệ thống cấp phép nghiêm ngặt, nhưng trong thực tế, một số nhà đầu tư dày dạn vẫn đang sử dụng các nền tảng chưa đăng ký ở nước ngoài, chẳng hạn như một số sàn giao dịch quốc tế lớn.